Vitamine K-remmer

Wat is het

Vitamine K-remmers zijn antistollingsmiddelen. Ze voorkomen dat trombose ontstaat of dat trombose groter wordt. Deze medicijnen ruimen trombose niet op. Dat moet het lichaam zelf doen. Dat kan bij een groot stolsel soms wel enkele maanden duren. Vitamine K-remmers worden ook wel vitamine K-antagonisten of cumarines genoemd. Vitamine K-remmers moeten dagelijks worden gebruikt.

Soorten vitamine K-remmers

Een medicijn bestaat uit een werkzame stof en hulpstoffen. De werkzame stof zorgt ervoor dat het medicijn werkt. De hulpstoffen zorgen er bijvoorbeeld voor dat de werkzame stof goed in het lichaam terecht komt. Of dat het medicijn geslikt kan worden. De arts bepaalt welke werkzame stof u nodig heeft. Er bestaan merkmedicijnen en generieke (merkloze) medicijnen. Deze bevatten allen dezelfde hoeveelheid werkzame stof, maar kunnen verschillende hulpstoffen bevatten.

Hieronder vindt u een overzicht van de in Nederland verkrijgbare vitamine K-remmers.

Op het doosje van uw medicijnen en in de bijsluiter kunt u de werkzame stof van uw antistollingsmiddel vinden.

Hoe werkt het

Een vitamine K-remmer zorgt ervoor dat het lichaam minder of geen vitamine K maakt. Vitamine K in ons lichaam zorgt ervoor dat de bloedstolling normaal kan werken. Vitamine K-remmers remmen de werking van vitamine K, en remmen zo de vorming van vier stollingsfactoren. Het gevolg is dat het bloed minder goed samenklontert. Zo is de kans op trombose kleiner.

Waarvoor wordt het gebruikt

• Trombose voorkomen na een orthopedische ingreep, bijvoorbeeld een knie- of heupoperatie
• Een nieuwe cva/tia voorkomen
• Trombose behandelen, zoals een trombosebeen of longembolie
• Trombose voorkomen bij bijvoorbeeld boezemfibrilleren, of een kunsthartklep.

INR-waarde meten

Als u vitamine K-remmers slikt, dan controleert de trombosedienst uw INR-waarde. De INR-waarde geeft aan hoelang het duurt voordat uw bloed stolt. Hoe hoger de INR-waarde hoe langer het duurt voor uw bloed stolt. Er zijn veel factoren die invloed hebben op hoe de vitamine K-remmer werkt, zoals bijvoorbeeld voeding, alcohol en ziekte. Daarom is het belangrijk om de INR-waarde te meten. Zo controleert de trombosedienst of uw vitamine K-remmer goed werkt. En of u misschien meer of minder tabletten moet slikken.

Als u een vitamine K-remmer gebruikt blijft u altijd onder controle van de trombosedienst. Soms mag u de INR-waarde zelfmeten met een zelfmeetapparaat.

Het is belangrijk dat uw INR-waarde zoveel mogelijk stabiel blijft. Zie voor meer informatie over de INR de website van de Trombosestichting

Voor- en nadelen

Voordelen:

• Jarenlange ervaring met het gebruik
• INR-controles zorgen ervoor dat de arts kan zien of u uw medicijnen goed inneemt
• Acenocoumarol is kort werkzaam. Het medicijn werkt snel en is snel uit uw lichaam als u stopt met slikken. Dit is goed als u geopereerd moet worden.
• Fenprocoumon werkt langer (tot 2 weken). Hierdoor schommelt uw INR-waarde minder.
• Kan gebruikt worden in specifieke situaties met een hoog tromboserisico (bv antifosfolipidensyndroom, kunsthartklep) waarvoor DOAC minder of niet geschikt zijn.
• Kan gebruikt worden bij ernstige nierfunctiestoornissen

Nadelen:

• Veel factoren hebben invloed op de vitamine K-remmer waardoor het gebruik vaak aangepast moet worden
• INR-waarde moet vaak gecontroleerd worden om te zien of de vitamine K-remmer voldoende of juist te veel werkt

Mag ik dit medicijn combineren met andere medicijnen

Pijnstillers zoals ibuprofen of diclofenac (NSAID’s; Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs) gaan niet samen met het slikken van antistollingsmiddelen. Deze middelen geven namelijk een hoger bloedingsrisico. Gebruik daarom niet op eigen initiatief pijnstillers en ontstekingsremmers zoals aspirine, diclofenac, ibuprofen of voltaren.

Medicatie tegen schimmel met miconazol (zoals Daktarin) kunt u niet gebruiken. Het versterkt de werking van acenocoumarol en febprocoumon. Het kan de INR-waarde verhogen en een bloeding veroorzaken.

Ook moet u oppassen met vitamines en kruiden zoals Sint-Janskruid.

Gebruikt u of wilt u gebruik maken van andere medicijnen, vitamines of kruiden? Dan kunt u het beste advies vragen aan uw trombosedienst, arts, of apotheker. Hij/zij kan kijken of u het medicijn, vitamine of kruiden mag combineren en of er een aanpassing van het gebruik nodig is.

Bijwerkingen

• Bloedingen
• Mogelijk meer risico op kalkafzetting in slagaders op lange duur en iets meer kans op artrose, maar het klinisch belang van deze bijwerkingen is nog niet altijd duidelijk.

Bloedingen tegengaan

Antistollingsmiddelen kunnen bloedingen veroorzaken. Kleine bloedingen, zoals een wondje dat niet stopt met bloeden. Maar ook gevaarlijke bloedingen zoals een hersenbloeding of een maagbloeding.

Bij acute bloedingen, bijvoorbeeld na een ongeluk of spoedoperatie, is het belangrijk de werking van de vitamine K-remmer op te heffen. Dat kan in het ziekenhuis met een protrombinecomplex, zoals beriplex of cofact. Dit bevat stollingsfactoren. Bij een niet-levensbedreigende bloeding kan vitamine K1 worden gegeven.

Zwangerschap en borstvoeding

U mag geen vitamine K-remmer gebruiken als u zwanger bent (vooral in de eerste 3 maanden) of wilt worden. De medicijnen vergroten het risico op aangeboren afwijkingen en bloedingen. Gebruikt u dit medicijn en bent of wilt u zwanger worden? Overleg dan met uw arts, hij/zij kan vaak een ander medicijn geven.

U mag wel borstvoeding geven als u een vitamine K-remmer gebruikt.